Thuisbatterij voor zelfconsumptie: financieel interessant?

Het verbruiksprofiel, het aantal zonnepanelen en hun gecombineerde vermogen plus het seizoen van het jaar bepalen hoeveel procent van de zelf opgewekte stroom direct in huis verbruikt wordt.

Wordt dit gecombineerd met zonnepanelen en thuisbatterij die is ingesteld op zelfconsumptie, wordt dit percentage hoger. Er wordt immers geladen met zelf opgewekte zonnestroom die later op de dag ingezet wordt voor het huishouden.

In de praktijk zien we gemiddeld dat 20-30% van de opwek door zonnepanelen per jaar direct wordt verbruikt. Wordt er een thuisbatterij toegevoegd wordt dit verhoogd tot gemiddeld 50-60% per jaar. Overig deel wordt terug geleverd/geïnjecteerd op het net.

In de wintermaanden is er relatief weinig productie door je eigen zonnedak. Hierdoor zal een thuisbatterij die puur wordt ingezet voor zelfconsumptie zo’n 100 dagen per jaar niets doen.

Lees in dit artikel hoe je een correct geïnstalleerd thuisbatterij-systeem in zelfconsumptie kunt herkennen.

Het aantal zonnepanelen, Wattpiek (Wp) per stuk, afgestemd op de oriëntatie van de ligging (bijvoorbeeld Zuid, of Oost-West) en eventuele schaduwvorming, bepalen het vermogen (kW) van de omvormer. Zo hebben bijvoorbeeld 10 panelen van 400 Wattpiek een totaalvermogen van 4.000 Wattpiek. Hier wordt doorgaans een 3,68 kW omvormer voor gebruikt bij een zuid opstelling. Voor 14 panelen van 410 Wattpiek op het zuiden zal doorgaans een 5 kW omvormer worden gebruikt.

Bij het bepalen van de benodigde capaciteit (kWh) van de thuisbatterij, die wordt gebruikt voor alleen zelfconsumptie, geldt er een bovengrens waar het niet zinvol is om overheen te gaan. Dit hangt af van het aantal kW van de omvormer (zoals eerder toegelicht) en het totale verbruik in huis per jaar.

De tabel geeft een goede indicatie van deze bovengrens aan batterij-capaciteit. Zo wordt aangeraden om bij een 5 kW omvormer met een jaarlijks verbruik in huis van 6.000 kWh te kiezen voor een 7,5 kWh batterij.

Ga je de thuisbatterij inzetten met slimme sturing? Dan werkt het dimensioneren anders. Hier is het advies om te kijken naar totaal jaarlijks verbruik in huis en totale jaarlijkse opwek van zonnepanelen. Het grootste getal van deze twee wordt gedeeld door 365. Uitkomst naar boven afronden. Voorbeelden:

• Jaarlijks verbruik 4.500 kWh, jaarlijkse opwek 3.100 kWh. 4.500 / 365: ≥13 kWh
• Jaarlijks verbruik 5.000 kWh, jaarlijkse opwek 6.000 kWh. 6.000 / 365: ≥17 kWh
• Jaarlijks verbruik 2.500 kWh, jaarlijkse opwek 0 kWh. 2.500 / 365: ≥7 kWh

Het is geen geringe investering; de thuisbatterij. Wanneer deze gebruikt wordt voor alleen zelfconsumptie, kan in de praktijk een financiële besparing plaatsvinden.

Voor Nederland geldt dat er gesaldeerd mag worden, waardoor meer zelf consumeren door de thuisbatterij geen financieel nut heeft zodra er per jaar meer verbruikt wordt dan terug geleverd / geïnjecteerd.

Voor Vlaanderen geldt dat er een besparing zal plaatsvinden. Er hoeft namelijk minder stroom ingekocht te worden, omdat meer van de eigen opwek gebruikt wordt. Het gaat echter slechts om zo’n 30% van de eigen opwek dat extra gebruikt wordt. Wanneer deze besparing wordt afgezet op de totale investering zal een terugverdientijd veelal boven 15 jaar zijn.

Als de thuisbatterij wordt gecombineerd met een dynamisch energiecontract en slimme aansturing wordt veel meer financieel rendement behaald, door bijvoorbeeld te laden op de goedkope uren van de dag en dit later op de dag te gebruiken in huis -of te verkopen tegen de hoogste prijs. Wanneer er in Vlaanderen ook peakshaving plaatsvindt, wordt ook het capaciteitstarief laag gehouden.

Door de thuisbatterij breder in te zetten zal deze óók in de winter actief zijn wanneer er geen eigen zonnepanelen productie is. Want ook dan is er goedkope stroom, bijvoorbeeld door opwek uit wind, waarmee de batterij volgeladen kan worden voor verbruik tijdens dure uren.

Hiermee komt de gemiddelde terugverdientijd van een slim aangestuurde thuisbatterij in Nederland & Vlaanderen meestal onder de 10 jaar.